AB Geri Adım Attı - İşte Türkiye'nin Yerine Getirmediği 5 Kriter

Türkiye'nin AB İlerleme Raporunda Yerine Getirmediği 5 Kriter- Volkan Bozkır Son Sözü Söyledi

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun deyimiyle “AB ile Kayseri pazarlığı yaptık” dediği ve Avrupa’dan mültecileri kabul edeceğimiz, karşılığında da Avrupa Birliği ülkelerine vizesiz gitmemizi sağlayacak anlaşmalar çerçevesinde Türkiye’nin düzenlemesi gereken ve “72 kriter” olarak bilinen şartlardan 5 tanesini Türkiye’nin yerine getirmemesi sebebiyle bugünlerde kriz ortamı oluştu.

Avrupa Birliği’nin “o 5 kriter de geçecek yoksa vizeyi unutun” dediği ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından restine rest edasıyla “biz yolumuza siz yolunuza” dediği 5 kriteri haberimizde derledik.

1- Yolsuzlukla Mücadele

72 toplam kriterin 42. Maddesi olan “Yolsuzlukla Mücadele Eylem Planı” Türkiye’nin yerine getirmediği maddeler arasında. Bu eylem planı, Türkiye’nin yolsuzluklara karşı etkin bir mücadele göstermesi ve bu konuda “Ulusal Strateji ve Eylem Planı’nın ve Yolsuzluğa Karşı Avrupa Ülkeler Grubu Konseyi”nin (GRECO) tavsiyelerini yerine getirmesi getirmesi gerekiyor. Bu madde için eklenen özel nota göre Türkiye 30 Nisan’da yolsuzluğa karşı yeni bir plan belirlemiş ancak mücadeleyi yürütmek için tavsiyelerin devamını uygulamak zorunda olduğu halde uygulamadığı belirtiliyor.

2 ve 3- Hukuki İşbirliği

Suçluların iadesini gerektiren bu madde aynı zamanda Türkiye’nin Avrupa Birliği ile hukuki işbirliği içinde olmasını gerektiriyor. “Suçluların iadesi de dahil olmak üzere ceza gerektiren konularda etkili adli işbirliğini sağlamak” notuyla yayımlanan bu madde delistede 47’nci sırada yer alıyor. Yine Hukuki İşbirliği ile alakalı 54’üncü madde gereğince de EUROPOL ile operasyonal koordinasyon sağlanması, Operasyonel İşbirliği Anlaşmasının imzalanması gerektiğinden bahsediliyor ve Türkiye bunun için henüz bir atmış değil.

4- Kişisel Verilerin Gizliliği

Kişisel verilerin gizliliği konusunda Türkiye’nin Avrupa Birliği standartlarına uyumlu hale getirilmesini isteyen 56’ncı madde gereğince kolluk kuvvetlerinin faaliyetleri kapsamına giren kişisel verilerin gizliliği ile ilgili olan madde 24 Mart 2016’da yerine getirilmesi gerekirken henüz adım atılmadığı belirtiliyor. Rapora göre verileri korumakla yükümlü olan kolluk kuvvetleri bu konuda bağımsız da hareket edebilir.

5- İnsan Hakları

İmzalanan kriterlerin içerisinde 65’inci maddede yer alan bu madde Türkiye’nin asıl itiraz konusu. Avrupa Birliği, Türkiye’nin AİHM (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) ve Avrupa Birliği yasalarına uygun olarak güvenlik ve özgürlük haklarını yerine getirmesini istiyor. Bu madde bağlamında ifade özgürlüğü, toplanma ve örgütlenme özgürlükleri de yer alıyor. Bunun için de organize suç ve terörizm yasalarının yeniden yorumlanması ve mahkemeler ve güvenlik güçleri tarafından uygulanmasının gözden geçirilmesi gerekiyor.

Timmermans; “Türkiye Etkileyici Bir İlerleme Kaydetti”

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, Türkiye’nin son zamanlarda etkileyici bir ilerleme kaydettiğini 4 Mayıs’ta belirtmişti. “Türkiye özellikle son haftalarda vize serbestisine yönelik koşulları yerine getirme konusunda etkileyici bir ilerleme kaydetti. Daha atılması gereken bazı adımlar var. Türkiye’nin 5 kriteri tamamlamasını bekliyoruz” diyen Timmermans, “Daha atılması gereken bazı adımlar var. Türkiye’nin 5 kriteri tamamlamasını bekliyoruz. Türkiye’nin ilerlememesini sürdürmesi durumunda henüz tamamlanmamış kriterleri de tamamlayabilir. Bu nedenle, koşullar karşılandığında Avrupa Parlamentosu ve üye ülkelerin önüne vize serbestisinin sağlanması önerisini koyuyoruz” şeklinde sözlerini sürdürdü.

Vize serbestisi yol haritasında büyük bir atılım kaydeden Türkiye kısa sürede 67 maddeyi yerine getirdi. Vize serbestisi için 72 kriterden 5 tanesi kalırken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu beş kriterin yerine getirilmediğini belirtti. Financial Times "Türkiye'nin vizesiz seyahat umutlarına insan hakları darbesi" olarak geçtiği habere göre henüz yerine getirilmeyen kriterin en önemlisinin İnsan Hakları maddesi olduğu vurgulandı ve "Türk yetkililerin, bu kriterin gecikmeksizin yerine getirilmesi için uyum içinde çaba harcaması gerek" ifadelerine yer verildi.

BBC Türkçe’nin haberine göre ise Haziran sonuna kadar bu maddelerin yerine getirilmesinin imkansız olduğu vurgulanıyor.

Erdoğan Avrupa Birliği’ne Sert Çıktı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın "Şu anda Avrupa Birliği vize için terörle mücadele yasasını değiştireceksiniz diyor. Siz Avrupa Parlamentosu yanında çadır kuran teröristlere müsaade ediyorsunuz. Bu zihniyetini neden değiştirmiyorsunuz?" sorularını yönelttiği Avrupa Birliğine "Teröristlere çadır kurduracaksın, bunu demokrasi adına yaptığını söyleyeceksin, bize de vize için terör yasasını değiştirin diyeceksin. Biz yolumuza gidiyoruz sen yoluna git kiminle anlaşabiliyorsan anlaş" diyerek rest çekti.

Volkan Bozkır “Değişiklik Yapmayacağız”

AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, "Vizenin gerekirse kalkmaması pahasına terörle mücadele kanununda da bir değişikliği yapmayacağız" diyerek son maddenin değişmeyeceğini söyledi. Bozkır sözlerini "Bütün imkanları zorlayacağız. Ama bu sadece Türkiye'nin çabalarıyla yürüyecek bir süreç değildir. Sayın Cumhurbaşkanımızın direktifleri doğrultusundaTürkiye'nin nasıl bir tavır takınacağını ortaya koyacağız" şeklinde sürdürdü.

Tüm bu gelişmelere rağmen Avrupa Birliği Ankara'nın terörle mücadele yasasını değiştirmemesinin süreci bitirmediğini söyledi. Avrupa Komisyonu sözcüsü Margaritis Schinas'ın Brüklselde yaptığı konuşmaya göre Türkiye'Nin terör tanımını değiştirmemesi anlaşmayı etkilemeyecek. Avrupa Komisyonu Başkanı Junker, Ankara adım atmazsa AB ile Türkiye arasında anlaşma olmayacak" demişti.

Resmi Rapor için tıklayınız

Haber hazırlanırken yararlanılan kaynaklar: Diken, BBC Türkçe, Financial Times, AB Vize Serbestisi İlerleme Raporu