Fatih Akın: Projelerimden biri Kürk Mantolu Madonna

"Türkiye'dekiler bu ödülle gurur duysunlar. Bu beni mutlu ve gururlu yapar. Benim içimde ikisi de var. Ben Almanya'da doğdum, çocukluğum burada geçti. Buranın parasını kazandım. Buradaki topluma bir sorumluluğum var. Ama aynı sorumluluğu Türkiye'ye karşı da hissediyorum."

"Türkiye'de ne olmuş bitmiş her gün takip ediyorum. Uzak değilim hiç. Ailem, bir sürü arkadaşım Türkiye'de yaşıyor. Duygum hep orada. Ne kadar Alman'sam o kadar da Türk'üm. Bu konuda bir seçim yapmak zorunda hissetmedim kendimi hiç. Öyle bir meselem yok."

Golden Globe tarihinde ödül alan ilk Türk sinemacısınız. Ne hissettiniz?

Beklemiyordum, şaşırdım. Golden Globe'da ödülü verenler sinema yazarları. Onlar filmi olumsuz anlamda çok eleştirmişti. Benim filmim biraz sokak kavgası gibi. Hem yumruk atıyor hem dayak yiyor. Bütün filmler arasında en fazla eleştiri alandı. Favori değildim. Bu yüzden şaşırdım.

Oscar'da ilk 9'un içindeyken ilk 5'e kalamamanız sürpriz oldu. Şaşırdınız mı?

Gaza geldim sağdan soldan, balonlara hava pompalanır ya onun gibi herkes bunu söyledi. Oscar'ın garanti olmadığını biliyordum ama bir kere gaza gelmiştik. Çünkü herkes ilk 5'e gireceğimizi söyledi. Hayal kırıklığı yaşadım.

Golden Globe'u kazanan filmin Oscar'da aday olacağına kesin gözüyle bakılır. Bu istatistiğin dışında kalma nedeniniz Türk olmanız olabilir mi?

Herkes şaşırdı, oradaki dergilerdeki yorumlara bakınca onlar da şaşırmış görünüyor. Türk olmanın etkisi oldu mu bilmiyorum. Bunun 10 bin tane nedeni olabilir. Belki biri budur. Film sert film sonuçta, Hollywood filmi gibi değil. Jüri sert bulmuş olabilir.

Jüri beğensin diye film yapılır mı?

Hayır, ben hiçbir zaman yapmadım. Bu filmi 20 yıldan beri yapmak istiyordum. Almanya'daki ırkçılığı sinemaya nasıl aktarabilirim diye düşündüm. Ben filmi yazarken ne Trump vardı ortada ne de bugünlerde gündemde olan 'Me Too' hareketi. Filmin konusuyla bu dönem örtüştü.

Filminiz bir ırkçılık eleştirisi. Bu filmi yaptığınız hatta Almanya adına uluslararası alanda yarıştığınız için ırkçıların eleştirilerine maruz kaldınız mı?

Onlar hep eleştiriyor zaten, onları önemsemedim de liberaller beni eleştirince şaşırdım. Kamuoyunda önemli bir karşıtlık yoktu ama bazı liberal gazetelerde filme karşı ırkçılık oldu. Kahramanın niye Alman olduğunu soranlar, bunları yapanların niye Müslüman olmadığını söyleyenler oldu. Liberal gazetelerden gizli ırkçılık beklemezdim. Filmi yapma nedenim biraz da buydu. Piyasadaki ırkçılık belli olsun istedim.

İçinde siyasi ve toplumsal eleştiriler içermeyen filmler yapsaydınız Almanya ve Türkiye'de daha çok sevilir miydiniz?

Ben sanatı, sinemayı eleştiri olarak da görüyorum. Costa Gavras'tan, Yılmaz Güney'den, Martin Scorsese'den böyle gördüm. Bana göre sanatın işi dünyanın gölgelerini göstermektir. Eleştirmek aynı zamanda sevgi ve sorumluluk demek. Sevdiğini eleştirirsin, düzelmesi için. Ben çocuklarımı da eleştiriyorum, onlar da beni eleştiriyor. Eleştirinin altında bir art niyet, saldırı aranmamalı. Yaşadığın toplum daha iyi olsun diye eleştirirsin. Etrafımdaki insanlar da beni eleştirir. Bu sayede belli bir yere gelebiliyorum.

Sahneden Nuri Bilge Ceylan'ın Cannes'da yaptığı gibi Türkiye'ye "Yalnız ve güzel ülkeme" diye bir selam göndermeyi düşünmediniz mi?

O güzel bir cümle ve Nuri'ye ait. Türkler ile Almanlar arasında köprü olabilecek bir sanat sinema. Tabii ki bir Türk'üm ve Türkiye için seviniyorum. Sanatın ülkeleri birleştirmesi lazım.