İhd Raporu: Diyarbakır'da Bir Yılda 7 Bin 431 Hak İhlali Kaydedildi

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 2024 yılına ait Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki insan hakları ihlallerini detaylı bir raporla kamuoyuna duyurdu. Diyarbakır İHD Şube Sekreteri Ömer Saman tarafından yapılan açıklamada, bölgede son bir yıl içerisinde en az **7 bin 431 hak ihlalinin** yaşandığı vurgulandı.

İHLAL TÜRLERİ VE BOYUTLARI

Ömer Saman, yaşam hakkı ihlallerine ilişkin çarpıcı veriler paylaştı. Bu kapsamda **31 kolluk görevlisi, 116 silahlı militan ve 117 sivilin hayatını kaybettiğini, 163 kişinin ise çeşitli nedenlerle yaralandığını** belirtti. Keyfi öldürmeler, orantısız güç kullanımı ve yargısız infazlar sonucunda 3 sivilin yaşamını yitirdiğini ifade eden Saman, resmi makamların hata ve ihmalleri sonucu en az 19 vatandaşın da hayatını kaybettiğini aktardı.

Raporda kadınlara yönelik ihlaller de geniş yer buldu. 2024 yılında en az **118 kadının şüpheli bir şekilde, aile içi veya toplumsal şiddet sonucu yaşamını yitirdiği, 27 kadının yaralandığı ve en az 5 kadının cinsel saldırıya uğradığı** bilgisi paylaşıldı. Çocuklara yönelik hak ihlallerinde ise **19 çocuğun yaşamını yitirdiği ve 43 çocuğun fiziksel ve cinsel şiddete maruz kaldığı** belirtildi.

Saman, en az **174 vatandaşın gözaltı merkezlerinde veya sokaklarda işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını, 63 mahpusun ise cezaevlerinde benzer ihlaller yaşadığını** ifade etti. 108'i çocuk olmak üzere en az 2 bin 14 kişinin gözaltına alındığı ve bunlardan 8'i çocuk olmak üzere 308 kişinin tutuklandığı açıklandı. Ayrıca, yıl boyunca 972 ev ve iş yerinin baskına uğradığı kaydedildi.

DİĞER İHLALLER VE KISITLAMALAR

2024 yılında bölgede 6 etkinliğin yasaklandığı, 560 yayın organının toplatıldığı, anadili kullanımına yönelik 8 ihlal tespit edildiği, 1 gazete ve 7 siyasi parti binasının saldırıya uğradığı raporda yer aldı. Cezaevlerinde 11 mahpusun yaşamını yitirdiği, 1'inin ağır yaralandığı, 125 mahpusun sağlık hakkının ihlal edildiği ve 22 mahpusun tecrit uygulamalarına maruz kaldığı belirtildi.

Ekonomik ve sosyal haklara ilişkin veriler de raporda dikkat çekti. İş güvenliği sağlanmayan koşullarda 35 işçinin yaşamını yitirdiği, 32 işçinin yaralandığı, 416 vatandaşın sağlık hakkının ihlal edildiği ifade edildi. Ayrıca bölgede 7 belediyeye kayyım atandığı ve 4 belediye hakkında idari soruşturma başlatıldığı duyuruldu.

Haber Merkezi