Türkiye Şangay Beşlisine Üye Olursa Ne Olur? Şangay Beşlisi Nedir , Üye Ülkeler Hangileridir?

Son günlerde gündeme gelen ve sıkça konuşulmaya başlanan Şangay Beşlisi ne demek? Türkiye Şangay Beşlisine üye olursa ne olur? Şangay Beşlisinin kuruluş amacı, üyeleri ve diğer detaylar haberimizde.

Şangay İşbirliği Örgütü

Adını ilk toplandığı yer olan Şanghay'dan alan Şangay İşbirliği Örgütü, 1996 yılında Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan ile Özbekistan olmak üzere 6 üyesi vardır. Bu üyelerden Özbekistan 2001 yılında Birliğe katıldı.

Örgütün Tarihçesi

1996 yılında beş ülke tarafından kurulan ve Şangay Beşlisi adı verilen teşkilatın oluşumunda, üye ülkelerden olan Çin'in büyük bir katkısı vardı. 90' lı yılların başında bu konu hakkında girişimlerde bulunmaya başlayan Çin, Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından sınır güvenliğinin sağlanması ve bölgede istikrarın sağlanması, batı ülkelerindeki gelişmelerin doğu ülkelerinde görülmemesi, bölgede ciddi sorunlar haline gelen enerji ihtiyacı ve soğuk savaş sonrası stratejik ortamda yer almak amaçları doğrultusunda böyle bir teşkilat kurulmasını sağladı.

Birliğin Toplanma Süresi

Yukarıda belirtilen nedenlere mutabık kalan ülkeler, bu sorunların giderilmesi için Sınır Bölgelerinde Askeri Güvenin Derinleştirilmesi Anlaşmasını imzalayarak Şangay Beşlisini kurmuşlardır. Bu görüşmeden sonra ise art arda Almatı, Bişkek ve Duşanbe'de toplanan teşkilat belli kararlar alarak birliği güçlendirdi. 2001 yılında gerçekleşen toplantıda ise üye sayısı beşten altıya çıkarıldı ve Özbekistan'da birliğe katıldı.

Amacı

Hindistan, Irak, Moğolistan ve Pakistan gibi dünya petrol rezervlerinin yarısından fazlasını elinde bulunduran ülkelerin gözlemci ülke konumunda olduğu örgüt; ABD'ye karşı bir kutup oluşturmaktadır.

Öte yandan birlik, Orta Asya'daki sınır güvenlikleri, terörizm ve uyuşturucu suçları ile mücadele etme planı bulunan teşkilat, bu kapsamda mücadele sürdürmektedir.

Örgütün bir diğer amacı ise ülkeler arası ekonomik işbirliği ile kalkınmanın sağlanması amacıyla serbest ticaret bölgesi oluşturulması kararı alındı. Bu kararın ardından ise 2004 yılında 100 maddelik bir eylem planı hazırlandı.

Türkiye Teşkilata Üye Olur Mu?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Türkiye’nin Şanghay Beşlisi içinde yer alması, çok rahat hareket etmesini sağlar” açıklamasına, birliğin iki baskın üyesi Rusya ve Çin olumlu bakış açısı ile yaklaştı.

Öte yandan Rusya ile ilişkilerin düzelmesi ve ekonomi ile turizmin eski özlenen günlerine dönme eğiliminde olması bu ihtimali güçlendiriyor.

5Haber.com  | Ankara