Yolcu Uçaklarına Güvenlik Kamerası Takılamaz mı?

Yaşamın her alanında artık güvenlik kameraları var!

Peki hayatın her alanında güvenlik kameraları varken, son dönemlerde artan uçak kazalarının nedenlerinin tespiti için uçaklarda güvenlik kamerası neden yok veya takılsa daha iyi olmaz mı?

Evde, işyerinde, sokakta, caddede, trafikte, tüm ulaşım araçlarında, çarşıda, pazarda, markette, mağazada, karakolda, emniyette, havaalanlarında kısacası özel ve genel hayatın her safhasında güvenlik kameraları var.

Uçaklarda ise sadece  herhangi bir kaza esnasında uçakla ilgili verileri kaydeden sadece karakutu var. Karakutu ise kısmi bilgi kaydettiği için çoğu zaman uçağın neden kaza yaptığına dair, yeterli ve sağlıklı bilgi alınamıyor.

Peki nedir bu karakutu ve yeterli mi?

Uçaklarda uçuşa dair ayrıntılı bilgiler içeren karakutular çok eski teknolojiye dayansa da hala önemini koruyor.

Uçuşa dair her tür veriyi kaydeden karakutular ayakkabı kutusu büyüklüğünde ve yaklaşık 5 kg kadardır. Çarpma etkisini asgariye indirmek için uçağın kuyruk kısmında yer alır. Kutudaki sinyal sistemi suyla temas halinde devreye girer ve kutunun bulunması için 90 gün boyunca ve 6000 metre derinliğe kadar sinyal verir.

ABD Federal Havacılık Dairesi FAA, uçakların düşmesi halinde araştırmacıların işini kolaylaştırmak için uçaklara iki karakutu taşıma zorunluluğu getirmiştir. Bunlardan biri, uçağın son 25 saatindeki konum, yükseklik hız gibi 88 farklı alanda uçuş bilgilerini içerir. İkinci kutu ise kokpitteki son iki saatlik ses kaydını. Veri kaydına ait kutudan kazanın nasıl olduğu, kokpitteki ses kaydından ise nasıl olduğuna dair bilgi edinilir.

Adı karakutu olsa da kutular aslında siyah değil parlak turuncu renktedir. Bütün bilgiler hafıza çiplerine kaydedilir. Bunları dış etkilerden korumak için kutular iyi yalıtılmıştır. Dışı titanyum ya da çelik kaplı kutunun içinde yüksek ısıya karşı dayanıklı 2-3 cm kalınlığında bir yalıtım sistemi, onun da altında alüminyum kaplama vardır.

Isıya ve suya dayanıklı

Çarpma etkisine karşı özel koruma testlerinden geçen kutu 1100 derece ısıda bir saat, tuzlu suda 30 gün dayanacak şekilde yapılmıştır. Karakutunun içerdiği bilgi çarpma sonrasında da kullanılabilir ve işe yarar olduğu içindir ki bu teknoloji bugün bile geçerliliğini koruyor.

Bu bilgi sayesinde düşme nedeni tespit edilip yeni önlemler ve düzenlemeler için gerekli adımlar atılabiliyor.

Son on yılda meydana gelen uçak kazaları istatistikleri

Küreselleşen dünyada, ulaşım olmazsa olmazımızdır, uzun mesafeler denince akla ilk uçaklar gelir, hem konforlu olması hem de uzun mesafelerin daha kısa sürede aşılması, uçakları  vazgeçilmez bir seçenek haline getirmiştir. Peki uçaklar ne kadar güvenli ve diğer ulaşım seçenekleriyle kıyaslandığında daha mı güvenli?

Evet uçaklar, diğer ulaşım seçeneklerine göre istatistiksel olarak  daha güvenli ama bir kaza meydana geldiğinde sağ kurtulma şansı maalesef daha az, ve çoğu zaman çok kötü bir facia ile karşı karşıya gelebiliyoruz.

İşte bazı uçak kazası istatistikleri:

Uçak kazası sebepleri nelerdir?

Kayıtlara göre uçak kazalarının % 90’ı iniş-kalkış esnasında, % 10’u ise uçuş esnasında meydana gelmiştir.  Kazaların sebepleri ise 3 ana başlıkta ele alınabilir.

1- Pilot ve Ekibi

Uçak kazalarının yarısı pilot ve ekibi nedeni ile yaşanmıştır. İniş sırasında yaşanan kazaların sebebi olarak pilotlar gösterilir. Kalkış öncesi kontrollerin ihmali, teknik aksaklıkların önceden fark edilememesi bunlardan bazılarıdır.

2- Teknik Nedenler

Uçak ana parçaları motor, kanat, yakıt deposu, gövde, iniş-kalkış sistemidir. Uçak kazalarının %35’i kalkış sırasında yaşanan motor arızaları sebebi ile gerçekleşir. “Uçak kalktıktan 10 dakika sonra yere düştü”  haberlerinin sebebi işte budur.

3- Dış etkenler

Uçak kazasına sebebiyet veren, pilotlar ve uçak kaynaklı teknik sebepler dışında, birkaç neden daha vardır. Bunlardan biri kontrol kulesidir. Kontrol kulesi, uçak bakım ya da teknik ekip kadar önemlidir. Meteorolojik nedenler yüzünden kazalar da meydana gelmiştir. Tabi bu kaza sebepleri artırılabilir.

Peki çözüm ne?

Karakutu, kaza istatistik ve sebeplerine kısaca değindikten sonra burada değineceğimiz asıl nokta uçak kazası sonrasıdır. Uçak kazası gerçekleştikten sonra, kaza sebeplerini araştırdığımızda çoğu zaman uçak niye kaza yaptı maalesef cevabını bulamıyoruz ve araştırmalar bazen haftalarca sürüyor, çoğu zaman da kaza sebebi anlaşılmıyor. Özellikle uçak havada infilak ettiğinde ve kurtulan olmadığı zaman işler biraz daha zorlaşıyor.

Uçak kazası hiç kimsenin istemeyeceği bir şey ama maalesef kaza kaçınılmaz olabiliyor. Çözüm olarak düşüncemiz, yolcu uçaklarına güvenlik kameralarının takılmasıdır. Güvenlik kamerası kazayı önlemez ama kaza sonrası olayın nasıl gerçekleştiğine dair bir fikir verir.

Güvenlik kameralarını nereye takalım?  

Başta kokpitin içine olmak üzere ’karakutu zaten pilotların ses kaydını alıyor’ yolcuların olduğu kısımlara ve uçağın giriş-çıkış kısmına ve uçağın bagaj kısmına takılmalıdır. En önemlisi de güvenlik kameraları dışarıya takılmalıdır ki dışarıdan yapılan herhangi bir savaş uçağı veya füze saldırısı ya da motor ve kanatta bir arıza oluştuğunda tespit edilebilsin. Uçağın motorlarını ,uçağın kanatlarını  ve uçağın alt ve üst kısımlarını görecek kadar kamera takılmalıdır. Tabi ki kameralar, dış ortam şartlarına dayanıklı olarak dizayn edilmelidir.

Kameralar saatlerce görüntüyü kaydetmeyecekler, sadece gerektiği kadarını ve eski kayıt otomatik olarak silinecek şekilde, yazılımı programlanacaktır. Kamera görüntüleri karakutunun hafızasına kayıt edilecektir. Böylece bir kaza sonrası kayıtlar muhafaza edilmiş olur. Bazı uçakların milyonlarca dolar olduğu düşünülürse, kamera masrafı çok da önemsiz kalır diye düşünüyorum.

Uçağın içindeki güvenlik kameraları, mahremi zedeler diye düşünen olabilir; güvenlik kameraları, evimize hatta odalarımıza kadar ve hayatımızın her noktasına girdiklerini göz önünde bulundurursak çok da yanlış bir karar olmaz!